Endometriozis ve Koronavirüs

Tüm dünyadaki yeni tip Corona virüs salgını nedeniyle sizden gelen soruları derleyip endometriozis ile ilgili konulara açıklık getirmeye çalıştık. Lütfen sorularınız ile bize ulaşın.

1. Endometriozis hastasıyım, COVİD-19 için riskim daha mı fazla?
   Hayır. Şu anki bilgilerimiz endometriozis’in COVİD-19 için risk arttırıcı olmadığı yönündedir.
2. Hangi durumlarda hastaneye başvurmalıyım?
   Genel bilgiler doğrultusunda, ateş, nefes darlığı, solunum sıkıntısı, öksürük gibi şikâyetlerinizin olması durumunda hastaneye başvurmalısınız.
3. Endometriozis hastasıyım bu dönemde özellikle ne yememi tavsiye edersiniz?
   Bağışıklık sisteminizi güçlendirecek ve iltihabi yükü azaltmaya destek olacak beslenme tarzı hem endometriozis hem viral hastalıklar konusunda etkilidir. Yeterince sebze ve meyve, omega-3 açısından zengin yiyecekler (örneğin yumurta, ceviz) tüketmeye çalışın. Kırmızı eti sınırlandırın, süt ve işlenmiş karbonhidratlı (unlu, şekerli) gıdalardan kaçının. Stresi mümkün olduğunca azaltacak evde yapabileceğiniz aktiviteler (yoga, meditasyon, nefes egzersizi, evdeki çiçekleriniz ile ilgilenmek gibi) edinin.
4. Covid pozitif olursam, verilecek tedavi hastalığımın ilerlemesini etkiler mi?
   Şu an için covidin kesinleşmiş bir tedavisi olmamakla birlikte hafif düzeyde hastalıkta kullanılan ilaçların endometriozisi arttıracağına dair bir yönelim ya da kanıt bulunmamaktadır.
5. Bu dönemde çok ağrım olduğunda ağrı kesici dışında nasıl destek alabilirim?
   • Ağrılarınız için ağrı kesiciler dışında mutlaka evde yapabileceğiniz pelvik taban ve nefes egzersizlerinize önem vermelisiniz. Su tüketiminizi arttırmalı ve magnezyumdan zengin gıdalar tüketmeye özen göstererek (Yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, pazı..), kuruyemiş, tohumlar (kaju, susam, kabak- ay çekirdeği..), baklagiller (nohut, mercimek, barbunya, kuru fasulye..), sebzeler (brokoli, taze fasulye, enginar, pırasa..), hekiminize danışarak uygun magnezyum ve omega 3 takviyesinden destek alabilirsiniz.
   • Ağrı kesicilerden ibuprofen içerenlerden (en azından bilgi netleşene kadar) uzak durulması gerekmektedir.
6. Endometriozis için ağrı kesici ve progesteron kullanıyorum, bu dönemde bırakmalı mıyım?
   Corona virüs ve bir takım ağrı kesicilerin etkileşimi ile ilgili çeşitli bildirimler olsa da henüz netleşmiş bir bilgi bulunmamaktadır. Bu nedenle ateş, kuru öksürük, nefes darlığı gibi corona virüs enfeksiyonu düşündürecek bulgularınız yoksa ağrı kesicinizi almaya devam edebilirsiniz. Progesteron ve diğer hormon ilaçları kullanımı için herhangi bir kısıtlama güncel bilgi dâhilinde söz konusu değildir.
7. Endometriozis hastasıyım kullandığım Visanne, Duphaston, Primolout-N (progestin içeren ilaçlar) veya doğum kontrol hapları Corona virüsü için risk faktörü oluşturuyor mu? Bırakmalı mıyım?
   Şu anki bilgilerimize göre kullanmanızda sakınca yok.
8. Endometriozis için hormon baskılayıcı iğne yaptırmıştım bu beni risk altına sokar mı?
   Hayır. Güncel bilgi dâhilinde böyle bir risk söz konusu değildir.
9. Akciğerimde endometriozis olduğu söylendi şu anda hormon baskılayıcı ilaç kullanıyorum/ ameliyat oldum. Daha riskli miyim?Eğer akciğerinizde doku kaybı, yapılan akciğer solunum testlerinizde solunum kapasiteniz de eksilme varsa ya da bir akciğer ameliyatı geçirdiyseniz  riskinizin arttığını söylemek doğru olacaktır.
10. Endometriyozis nedeniyle ameliyat olmam gerektiği söylendi. Ameliyatım acil ameliyat olarak sayılır mı? Hemen ameliyat olmalı mıyım?
    Acil bir durum yoksa HAYIR. Tüm dünyayı etkisi altına almış olan corona virüs salgını pek çok ameliyat programını değiştirmiştir.
11. Ameliyat sırasında COVİD-19 açısından nasıl bir risk altında olurum?
    Öncelikle ameliyat olmak demek evden çıkmanız pek çok virus taşıyıcısı olma potansiyeli olan insanla karşılaşmanız ve hastanelere pek çok kez girip çıkmanız anlamına geliyor. Ayrıca boğaza tüp yerleştirilerek (entübasyon) ile uyutulmak bilgilerimize göre riski biraz artırabiliyor. Hem boğaza tüp yerleştirilmesi, hem ameliyat sonrası vücut direncinizin azalacağı bilgisi hem de sağlık kuruluşlarının risk ve iş yükleri göz önüne alındığında riski olmayan tüm ameliyatlardan kaçınmakla birlikte ameliyat edilmezse hastayı riske sokacak durumlarda ameliyat etmek mevcut riskten daha fazla hastaya fayda sağlayacaksa hastanın ameliyatı yapılabilmektedir.
12. Acil ameliyat sınıfına giren ameliyatlar nelerdir?
    Acil ameliyat ertelenmesi halinde hayati risk oluşturabilecek ameliyattır. Diğer acil durumlar haricinde, Endometriozis ile ilişkili acil durumlar; çikolata kistinin yırtılması (rüptür) ,bağırsaklarınızda ya da idrar borunuzda (üreter) endometriozis nedenli ani tıkanma olması olarak sayılabilir.
13. Endometriozis hastasıyım ve şu anda hamileyim. Diğer hamilelere göre daha fazla mı risk altındayım?Diğer gebelerle benzer riskiniz bulunmaktadır. Endometriozis corona virüs enfeksiyonu açısından ayrıca bir risk durumu oluşturmamaktadır.
    Ancak covid 19 pozitif hastanın erken doğum tehditi riskinin artmış olduğu, gebelikte bebeğe geçişinin henüz bildirilmediği, ve gebelikte geçirilirse fetal anomali riskinin (en azından şimdilik) artmadığı bilinmektedir.
14. Endometriozis hastasıyım ve hamileyim nasıl bir yol izlemeliyim?
    Alınması gereken genel tedbirler haricinde düzenli gebelik takiplerinizi yaptırmanız ve sağlığınıza özen göstermeniz yeterlidir. Hekiminiz bu konuda size gerekli yönlendirmeyi yapacaktır.
15. Endometriozis hastasıyım ve hamileyim, bu dönemde özellikle kullanmam gereken bir destek ürün olur mu?
    Bu dönemde tüm bireyler gibi bağışıklık sisteminizi yüksek tutmaya özen göstermelisiniz. C vitamini açısından zengin besinlerle genel olarak sağlıklı besinler tüketmeniz, bol su içmeniz, D vitamini ve çinko düzeyinizi gerekli değerlerde tutmak için gerekli desteği (besinler veya takviye edici gıdalar ile) uygun olabilir.
16. Endometriozis hastasıyım ve hamileyim, doğum şeklim sezaryen mi olmalı? Normal doğum yapabilir miyim?
    Gerekli koruyucu önlemlerin alınması halinde coronovirus varlığı tek başına sezaryen olmanızı gerektirmez. Ama sezaryen olmanız farklı bir sebepten dolayı gerekli ise tüp ile uyutulmak (entübasyondan) yerine olabildiğince belden uyuşturma (regional anestezi) tercih edilmesi önerilmektedir. Eğer coronovirus ile enfekte iseniz doğumunuz hastalığınızın ağırlığı ve bebeğin sağlığı göz önüne alınarak yönetilecektir. Tedavinizi üstlenen hekimlerin yönlendireceği şekilde gerekirse beklenilenden önce sezaryen ile doğumunuz gerçekleştirilebilir.

*Bu bilgiler 05.04.2020 ye kadar bilinen bilgileri içerir. Corona virüs ile ilgili bilgilerin çok hızlı güncellendiği, ve kısa zamanda değişikliklerin de olabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Corona virüsün gebelik üzerine olan etkileri tam olarak bilinmemektedir. Özellikle 1. Ve 2. trimestr etkileri ile ilgili bilgi mevcut değildir, elimizdeki veriler 3. trimestr ile sınırlıdır.

Endometriozis&Adenomyozis Derneği